Ο Προοδευτικός και Πολιτιστικός Σύλλογος «Άγιος Ιωάννης Θεολόγος» έστειλε Δελτίο Τύπου με αφορμή τα 50 χρόνια λειτουργίας του. Ακολουθεί το ΔΤ.
1923: Εγκαθίστανται στα Μέγαρα 120 περίπου οικογένειες Μελιωτών προσφύγων, έχοντας εγκαταλείψει την αγαπημένη τους πατρίδα το Μελί της Μικρασιατικής Ερυθραίας, κατά τη διάρκεια του 3ου διωγμού που έχουν υποστεί από τους Τούρκους.
Τα πρώτα χρόνια αφοσιώνονται στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της εγκατάστασής τους, των άθλιων συνθηκών διαβίωσης και των οικονομικών δυσκολιών. Με την πάροδο του χρόνου και αφού αντιμετωπίζονται σε πρώτη φάση τα θέματα που έχουν σχέση με την καθημερινότητά τους, (κατοικία, εργασία, εκκλησία, σχολείο) και που έχουν απορροφήσει όπως είναι φυσικό, όλη τους την δραστηριότητα, η νοσταλγία για την πατρίδα τους επανέρχεται ακόμα πιο επιτακτική. Αντιμέτωποι πλέον με τετελεσμένα γεγονότα (πάντα ήλπιζαν ότι θα επιστρέψουν στη γλυκιά τους πατρίδα), οι παππούδες και οι γιαγιάδες, που δεν έχουν στεγνώσει τα μάτια τους από το δάκρυ , παρακαλούν και παροτρύνουν τα παιδιά τους να μην αφήσουν να ξεχαστεί η πατρίδα τους.
Εκείνοι τους δίνουν μια υπόσχεση: Θα αγωνιστούν ώστε να μην υπάρξουν Χαμένες πατρίδες, αλλά ΑΛΗΣΜΟΝΗΤΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ.
Αυτή η υπόσχεση αποτελεί τη βασική κινητήρια δύναμη που τους εμπνέει τα χρόνια που ακολουθούν. Από τη δεκαετία του ΄50 γίνεται μια πρώτη προσπάθεια ίδρυσης ενός Πολιτιστικού Φορέα που θα αναλάβει το δύσκολο έργο της διάσωσης αρχικά και στη συνέχεια της διάδοσης του πολιτιστικού πλούτου των προγόνων μας, η οποία όμως δε στέφεται με επιτυχία.
Ο σπόρος όμως έχει πέσει και βρίσκει πρόσφορο έδαφος τη δεκαετία του ΄70, οπότε ιδρύεται επίσημα ο Θρησκευτικός & Μορφωτικός Σύλλογος ¨Άγιος Ιωάννης Θεολόγος¨. Τον Ιούλιο του 1974 (14/7/1974) σε μια δύσκολη από πολιτικής άποψης περίοδο, οι απόγονοι α΄ γενιάς των Μελιωτών προσφύγων, κάνουν ένα σημαντικό βήμα για να πάρει σάρκα και οστά το όραμά τους .
Ακολουθούν χρόνια με πολλές δυσκολίες, αλλά η αγάπη και το πείσμα των Μελιωτών δεν κάμπτονται. Μια -μια οι δυσκολίες αντιμετωπίζονται και ο Σύλλογος μετατρέπεται σε ένα κύτταρο πολιτισμού, που μετουσιώνει την ανάγκη των προσφύγων για διάσωση και μεταλαμπάδευση της παράδοσης της πολυαγαπημένης τους πατρίδας, αλλά και της βελτίωσης της καθημερινής τους ζωής.
Φέτος συμπληρώνονται 50 χρόνια από την ίδρυση και τη λειτουργία του Συλλόγου μας, και είναι μια ευκαιρία να γίνει ένας απολογισμός, ένα ταξίδι μνήμης, πολιτισμού και παράδοσης, που σίγουρα θα μας κάνει όλους τους Μελιώτες υπερήφανους για όλα όσα έχουμε καταφέρει.
Το ταξίδι ξεκινά: Δημιουργείται στις αρχές της δεκαετίας του ΄90 το πρώτο χορευτικό τμήμα του συλλόγου με εφήβους, που μαθαίνουν τους χορούς από τους μεγαλύτερους σε αυλές και σπίτια και μπολιάζονται με την αγάπη για την παράδοση. Συμμετέχουν σε πολιτιστικές εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα και προβάλλουν τους χορούς και τα τραγούδια της πατρίδας μας. Μεγάλο εμπόδιο στην προσπάθεια αυτή ήταν για πολλά χρόνια το πρόβλημα της στέγασης του Συλλόγου. Ο σημαντικός αυτός στόχος υλοποιήθηκε το 1986 , και από τότε όλες οι δράσεις στεγάζονται σε ιδιόκτητο χώρο. Ράβονται γυναικείες και ανδρικές φορεσιές, όσο πιο πιστά αντίγραφα των παραδοσιακών. Οργανώνονται εκθέσεις φωτογραφικού υλικού, βγάζοντας από τα μπαούλα των γιαγιάδων φωτογραφίες φυλαγμένες σαν ιερά κειμήλια της μακρινής τους πατρίδας. Λειτουργούν τμήματα διδασκαλίας παραδοσιακών χορών σε μικρούς χορευτές με παράλληλη διδασκαλία της ιστορίας , της λαογραφίας και των εθίμων της πατρίδας μας.
Κάθε χρόνο στα τέλη του Σεπτέμβρη, παράλληλα με τον εορτασμό από την εκκλησία μας της μνήμης του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, διοργανώνονται Εκδηλώσεις Μνήμης και Παράδοσης των αλησμόνητων πατρίδων μας με την επωνυμία: «ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ». Οι εκδηλώσεις αυτές περιλαμβάνουν μουσικά, θεατρικά, χορευτικά και πολιτιστικά δρώμενα και αποτελούν πλέον θεσμό στις πολιτιστικές εκδηλώσεις της πόλης μας.
Στα πλαίσια όλων αυτών των δράσεων δε θα μπορούσαν να λείπουν και τα προσκυνηματικά ταξίδια στα πάτρια εδάφη , τα οποία διοργανώνει ο Σύλλογος , δίνοντας τη δυνατότητα σε πολλούς Μελιώτες και όχι μόνο, να επισκεφτούν τα μέρη για τα οποία έχουν ακούσει από τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους πολλές ιστορίες.
Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των ετών, παράλληλα υλοποιείται σε μεγάλο βαθμό το δύσκολο έργο της συλλογής και καταγραφής στοιχείων που αφορούν την καθημερινή ζωή των προγόνων μας , όπως διατροφικές συνήθειες , φορεσιές , ήθη και έθιμα , παιδικά παιχνίδια , χοροί και τραγούδια αντλώντας πληροφορίες από ιστορικά και λαογραφικά αρχεία, μαρτυρίες και φωτογραφικό υλικό από απογόνους της δεύτερης και τρίτης γενιάς των προσφύγων , αλλά και από το αρχείο των συμπατριωτών μας Ιωάννη Τζήκα και Μανόλη Βαγιανού.
Πρώτη μουσική καταγραφή Μελιώτικων τραγουδιών γίνεται αρχικά από την αείμνηστη Δόμνα Σαμίου το 1981, ενώ το πρώτο με ανέκδοτα Μελιώτικα τραγούδια κυκλοφορεί το 2000 με τίτλο: «Τα τραγουδάκια μου πουλώ» με τον Σωκράτη Σινόπουλο και την Κατερίνα Παπαδοπούλου.
Στο πλαίσιο προγράμματος που χρηματοδοτήθηκε από το Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και μέσα από τη δράση «Παραγωγή Πολιτιστικών Προϊόντων» :
1. Κυκλοφορεί το 2008 το δεύτερο με τίτλο «Στου Μελιού τους καφενέδες» με το συγκρότημα ¨Εν Χορδαίς¨
2. Δημιουργείται το ντοκιμαντέρ με τίτλο «Μελί το Ελληνοχώρι»
3. Εκδίδεται Ιστορικό Βιβλίο με τίτλο: «Για το Μελί της Μικρασιατικής Ερυθραίας» και Φωτογραφικό Λεύκωμα με τίτλο «Μελί, όσα δε σβήνει ο χρόνος»
4. Εκδίδεται ημερολόγιο με παραδοσιακές συνταγές.
Όλα αυτά δίνουν τη δυνατότητα στις νέες γενιές να γνωρίσουν καλύτερα την ιστορία και τη ζωή των προγόνων μας. Τα μελιώτικα τραγούδια παρουσιάζονται με τη συμμετοχή του χορευτικού σε τηλεοπτικές εκπομπές, γίνονται γνωστά, ακούγονται και χορεύονται πλέον σε όλη την Ελλάδα.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια από τη μικρασιατική καταστροφή υλοποιούνται με τη χρηματοδότηση του Δήμου και της Περιφέρειας λαμπαδηδρομία Μνήμης, εκκλησιασμός και περιφορά ιερών εικόνων που φυλάγονταν στα εικονοστάσια των σπιτιών, φερμένες μέσα σε μπόγους από το Μελί της Ερυθραίας, μουσικοχορευτικές & θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες κ.α.
Τέλος, με αγαστή συνεργασία Δήμου και Συλλόγου ένα όραμα όλων των Μελιωτών και όλων των Δ.Σ. του Συλλόγου, γίνεται πραγματικότητα και ένα
Μνημείο Μικρασιατικού Ελληνισμού κοσμεί την πλατεία της συνοικίας μας και πιστοποιεί την ταυτότητά μας και την καταγωγή μας.
Έγιναν πολλά και υπολείπονται ακόμα περισσότερα. Ο Σύλλογος, αν και οι πρόσφυγες έχουν φύγει από τη ζωή, οφείλει να διατηρήσει τη μνήμη και την αγάπη για τον πολιτισμό των προγόνων μας και να τον μεταδώσει στις νέες γενιές, που θα παραλάβουν τα ηνία του τα επόμενα χρόνια.
Ευχαριστούμε πολύ όλους όσοι αγωνίστηκαν, ο καθένας από το δικό του μετερίζι, όλα αυτά τα χρόνια, από το 1974 έως σήμερα και τους υποσχόμαστε ότι θα καταβάλλουμε όλες μας τις προσπάθειες, ώστε ο Σύλλογος του Μελιού που οραματίστηκαν, να παραμείνει μια ΚΙΒΩΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ και ένας ΦΑΡΟΣ για τις επόμενες γενιές.
Με αίσθημα ευθύνης και σεβασμό στους προγόνους μας!
Για το Δ.Σ.
Η Πρόεδρος Η Γραμματέας
Ελευθερία Καλαϊτζή Λίλια Μπέτση
Τα μέλη
Θεόφιλος Φιλίππου, Γεώργιος Βαγιανός, Μαίρη Δουλγεράκη, Δέσποινα Σακερλή, Κώστας Πολυχρόνης, Εύη Χρήστου.
